ภาษา หนึ่งในเครื่องมือการสื่อสารของมนุษย์ที่มีการใช้มาอย่างยาวนาน และแม้ว่าในปัจจุบันนี้จะมีภาษาบนโลกจำนวนมาก ไม่ว่าจะเป็นภาษาทางการ ภาษาถิ่น แล้วก็ยังมีภาษาประดิษฐ์หรือที่เรียกว่า Conlang อีกด้วย ซึ่ง Conlang ก็มีการประดิษฐ์ขึ้นมาโดยนักภาษาศาสตร์เพื่อใช้งานในด้านต่างๆ โดยเฉพาะอย่างยิ่ง ในภาพยนตร์หรือซีรีส์ต่างๆ ก็มีการคิดค้นภาษาขึ้นมาให้นั่นเอง แน่นอนว่าในซีรีส์ Motherland: Fort Salem ก็ได้มีการคิดค้นภาษาขึ้นมาใหม่ นั่นก็คือ Méníshè หรือ Mothertongue นั่นเอง
Méníshè หรือ Mothertongue เป็นภาษาที่ถูกสร้างขึ้นมาโดยนักภาษาศาสตร์ผู้เชี่ยวชาญอย่าง David J. Peterson และ Jessie Sams ซึ่งตัวของ David J. Peterson เองก็เคยร่วมงานกับ Game of Thrones, The 100, Shadow and Bone, The Witcher ไปจนถึงจักรวาลหนังมาร์เวลอย่าง Thor: The Dark World กับ Doctor Strange รวมไปถึงหนังที่กำลังจะเข้าฉายอย่าง Dune มาก่อนแล้วด้วย
สำหรับตัวอักษรของ Méníshè เดวิดก็ได้บอกเอาไว้ใน Conlang Dialogue ของเขาเองที่รวบรวมประโยคและคำแปลในฉากต่างๆ ที่มีการพูดภาษานี้เอาไว้ว่า Mothertongue ใช้ระบบภาษาอย่าง Standard American Romanization มีสามโทนที่แสดงในการถอดเสียงออกมาเป็นตัวอักษรโรมัน นั่นก็คือ โทนสูง (แทนด้วยเสียงสูง เช่น á); เสียงต่ำ (แทนด้วยเสียงต่ำ เช่น à) และเสียงกลางหรือกลาง (แทนด้วยเสียงกลางเช่น a) ภาษามีเสียงสระยาว จะแทนด้วยสระคู่ และเมื่อมีการเปลี่ยนเสียง จะใช้เครื่องหมายเสียงกำกับในแต่ละตัว (เช่น áà จะแทนด้วยสระเสียงยาว) นอกจากนี้แล้วเขายังสร้างระบบไวยกรณ์ การออกเสียง คำนาม คำกริยา คำสรรพนาม คำพหูพจน์ คำเอกพจน์ และคำอื่นๆ เอาไว้อีกมากมายด้วยเช่นกัน
Mothertongue ใน Motherland: Fort Salem
Méníshè เป็นภาษาเฉพาะของเหล่าแม่มดเท่านั้น ถือเป็นภาษาแรกและรากภาษาให้กับภาษาอื่นๆ โดยภาษานี้เกิดขึ้นตั้งแต่ช่วงก่อนประวัติศาสตร์ และแม้ว่าจะเลิกใช้เป็นภาษาพูดแล้ว แต่ก็ยังมีการเรียนการสอนในโรงเรียนการสงคราม (War Collage) เพื่อให้เหล่าแม่มดได้เรียนรู้ที่จะพูดภาษานี้ให้ได้ ซึ่ง Eliot Laurence ผู้สร้างซีรีส์ชุดนี้ก็ได้ออกแบบคอนเซปต์ของภาษานี้ก็คือ Work จะต้องสร้างมาจากเสียงของพวกเขา และ Eliot Laurence ก็บอกด้วยว่า เขาและ Kevin Messick โปรดิวเซอร์ของซีรีส์ชุดนี้ได้เดินทางไปหา David J. Peterson และได้พูดคุยกับเขาเกี่ยวกับภาษานี้ และเขาก็สร้างทั้งตัวอักษรและโครงสร้างภาษาทั้งหมดอีกด้วย
นอกจากการเป็นภาษาของเหล่าแม่มดแล้ว อย่างที่รู้กันว่าในซีรีส์ชุดนี้การปกครองและระบบสังคมเป็นอย่างสังคมมาตาธิปไตย (Matriarchal Society) และนั่นก็ส่งผลต่อการสร้างภาษาด้วยเช่นกัน David J. Peterson ตอบคำถามผ่าน Raddit เอาไว้ว่าแค่การสร้างคำมันก็ไม่ปกติแล้ว เพราะในสังคมที่ผู้หญิงเป็นใหญ่ และนั่นยังเป็นภาษาสำหรับแม่มดโดยเฉพาะ ยิ่งไปกว่านั้น ยังเป็นการสื่อถึง work ของเหล่าแม่มดที่เน้นไปในด้านเวทมนตร์อีกด้วย พวกเขาสร้างคำว่า แม่ (mother) คือ máà และ ผู้หญิง (woman) คือ yénà ขึ้นมา แต่ไม่ได้สร้างคำสำหรับคำว่า พ่อ (father) หรือ ผู้ชาย (man) ขึ้นมา
แล้วบทสนทนาที่อยู่ใน Motherland: Fort Salem นั้น Eliot Laurence ได้เขียนบทภาษาอังกฤษที่ต้องการใช้เป็นบทสนทนาภาษา Méníshè และให้ David J. Peterson แปลบทสนทนานั้นให้เป็นภาษาที่ใช้งาน และแม้ว่าพวกเขาทั้งคู่อาจจะไม่ได้สร้างคำทั้งหมดขึ้นมา แต่แน่นอนว่าพวกเขาเองก็มีสารานุกรมคำและประโยคที่ค่อนข้างใหญ่สำหรับการดึงคำเหล่านั้นออกมาใช้งาน
Freeform/Jeff Petry
หลังจากที่แปลภาษาเสร็จแล้ว ก็ต้องมีโค้ชคอยไกด์ให้กับเหล่านักแสดงเพื่อให้ออกเสียงได้อย่างถูกต้อง และนั่นก็ได้ Frédérik Robert โค้ชสอนการออกเสียงและร้องเพลง มาเป็นคนเทรนให้กับทีมนักแสดงของซีรีส์ชุดนี้ซึ่ง David J. Peterson เขาก็ได้บอกด้วยเหมือนกันว่า “มันทำให้ผมรู้สึกดีมากๆ แม้จะไม่ได้อยู่ในกองถ่าย เพราะผมรู้ว่างานของผมอยู่ในมือดี”
ก่อนที่จะมีการสอนให้นักแสดงรู้ว่า แต่ละคำ แต่ละประโยค จะต้องออกเสียงอย่างไร Frédérik Robert ก็จะคุยกับผู้สร้างภาษาก่อน เพื่อให้แน่ใจว่าเขาได้เรียนรู้และออกเสียงอย่างถูกต้อง แล้วจึงสอนให้กับนักแสดง “ผมต้องทำให้พวกเขาเข้าใจแต่ละคำ ราวกับว่าพวกเขาเข้าใจมันได้ชัดเจนพอๆ กับภาษาอังกฤษ” เขากล่าว แล้วก็ได้บอกด้วยว่ามันน่าเหลือเชื่อมากๆ “พวกเขารู้กฎทั้งหมดเกี่ยวกับภาษานี้แล้ว” แล้วเวลาที่เขามีคำถามอย่าง ทำไมคำหนึ่งคำจึงมีเสียงที่ดีดออก ในขณะที่คำที่คล้ายกันมันไม่มี เขาก็ได้รับข้อมูลกลับมา “พวกเขามีคำตอบจริงๆ ด้วยว่าทำไมมันถึงมี ทำไมมันถึงไม่มี นี่เป็นเหมือนสิ่งที่ไม่น่าเชื่อ เขาเป็นคนที่สร้างภาษาใหม่ที่ไม่มีอยู่จริงให้เกิดขึ้นมาได้ และกฎเกณฑ์ทั้งหมดก็เหมือนกับภาษาอังกฤษ ที่ก็มีกฎเกณฑ์เหมือนกัน”
และเพื่อให้นักแสดงสามารถพูดภาษาประดิษฐ์แล้วดูเป็นธรรมชาติมากที่สุด พวกเขาใช้เวลาอย่างมากเพื่อสร้างความน่าเชื่อถือและให้เหล่านักแสดงสามารถพูดได้อย่างมั่นใจจริงๆ “พวกเราทำงานกันหนักมากเพื่อให้ฉากนั้นมันดูหนักแน่น และสร้างความเข้มแข็งว่าในฐานะตัวละครนั้น เขาต้องการพูดอะไรออกไป โดยพวกเขาจะต้องมั่นใจจริงๆ ว่าพวกเขารู้คำแปลของสิ่งที่พวกเขาพูด 100%” เขายังบอกอีกว่า “ผมคาดคั้นพวกเขาจนว่าผมจะแน่ใจว่าพวกเขารู้ทุกคำที่เขาพูด ผมควิซพวกเขา”
โค้ชสอนภาษาและการออกเสียงของซีรีส์ชุดนี้ได้เวลาทำงานอย่างจำกัดมากๆ เพราะด้วยการถ่ายทำที่ดำเนินไปอย่างรวดเร็ว ไปจนถึงนักแสดงหลักและนักแสดงรับเชิญที่เข้ามาร่วมงานกันในระยะเวลาไม่นาน เป็นต้น อย่างในซีซั่นแรก Frédérik Robert ได้เวลาทำงานด้วยการสอนบทสนทนาที่มีความคล้ายกันและซับซ้อนแค่เพียง 4 ชั่วโมงเท่านั้น เมื่อเทียบกับซีรีส์เรื่องอื่นที่มีเวลาเป็นเดือนในการสอนภาษาประดิษฐ์ให้กับทีมนักแสดง เขาบอกว่างานของเขาคือการหาวิธีเพื่อเร่งกระบวนการเรียนรู้ของทีมนักแสดง “ผมทำดีที่สุดเท่าที่จะทำได้ เพื่อให้นักแสดงรู้สึกว่าพวกเขาพร้อม เพราะนั่นไม่มีอะไรเลวร้ายไปกว่าการรู้สึกว่านักแสดงของคุณไม่มีเวลาเตรียมตัวอย่างเหมาะสม และพวกเขากำลังรู้สึกแย่” และเขาเองก็รู้สึกโชคดีมากๆ ที่นักแสดงรู้สึกสบายใจกับทุกๆ ฉากที่ได้ใช้ Mothertongue “นักแสดงชุดนี้น่าทึ่งมากๆ ผมรู้สึกเป็นเกียรติและโชคดีมากที่ได้ทำงานร่วมกับพวกเขา เพราะพวกเขาเต็มใจที่จะทำงานนี้”
เรียนรู้คำศัพท์ของภาษาได้ที่ The Languages of David J. Peterson และสามารถรับชม Motherland: Fort Salem ซีซั่นหนึ่งได้ทาง Disney+ Hotstar
source:
- https://archiveofourown.org/series/1686508
- https://popwire.net/2021/06/28/freeform-motherland-fort-salem-frederik-robert-vocal-magic-language-coach-mothertongue-menishe/
- https://wiki.languageinvention.com/index.php?title=Méníshè_language
- https://www.assignmentx.com/2020/motherland-fort-salem-creator-eliot-laurence-and-ep-kevin-messick-on-new-witchcraft-series-exclusive-interview/
- https://www.reddit.com/r/IAmA/comments/gnhs6x/keidmil_my_name_is_david_j_peterson_and_im_the/
- https://www.youtube.com/watch?v=BALbyk-al30
- https://www.youtube.com/watch?v=LTSj-KdGRGI