เมื่อพูดถึงการเฉลิมฉลองและรณรงค์เพื่อสร้างการตระหนักรู้ถึงปัญหาการเลือกปฏิบัติ วัน IDAHOBIT หรือ The International Day Against Homophobia, Biphobia, Intersex Discrimination and Transphobia หรือเรียกเป็นภาษาไทยว่า วันสากลยุติความรังเกียจคนรักเพศเดียวกัน คนข้ามเพศ คนรักสองเพศ และคนอินเตอร์เซ็ก ในวันที่ 17 พฤษภาคมของทุกปี ถือเป็นวันสำคัญอีกวันหนึ่งของชุมชน LGBTQIAN+
ในวันนี้ถือเป็นการเฉลิมฉลองและรณรงค์เคลื่อนไหวในหลากหลายประเทศและกลุ่มต่างๆ มากมาย เพื่อกระตุ้นและสร้างความตระหนักถึงปัญหาเรื่องการเลือกปฎิบัติ ความเกลียดกลัว การใช้ความรุนแรงต่อกลุ่มคนที่มีความหลากหลายทางเพศ
ในแต่ละปีจะมีธีมจัดงานที่แตกต่างกันออกไป ไม่ว่าจะเป็น
- ปี 2019 มาในธีม ‘Justice and Protection for all (ความยุติธรรมและการปกป้องสำหรับทุกคน)’
- ปี 2020 มาในธีม ‘Breaking the Silence (เราไม่เงียบ)’
- ปี 2021 มาในธีม ‘Together: Resisting, Supporting, Healing! (เยียวยาไปด้วยกัน)’
- ปี 2022 มาในธีม “Our Bodies, Our Lives, Our Rights” (ร่างกายของเราชีวิตของเราสิทธิของเรา)
- ปี 2023 มาในธีม ‘Together always: united in diversity’ (รวมความหลากหลายไว้ด้วยกันเสมอ)
IDAHOBITAN 2024 มาในธีม ‘No one left behind: equality, freedom and justice for all’
(ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง: เท่าเทียม เสรีภาพ และยุติธรรม สำหรับทุกคน)
สำหรับในปีนี้ ธีมที่ว่า ‘No one left behind: equality, freedom and justice for all’ (ไม่ทิ้งใครไว้ข้างหลัง: เท่าเทียม เสรีภาพ และ ยุติธรรม สำหรับทุกคน) นั้นหมายถึงการที่ทำให้เกิดการสนับสนุนและเฉลิมฉลองในหลากหลายรูปแบบ เพื่อชุมชน LGBTQIAN+ และเมื่อไม่นานมานี้ ทั่วทั้งโลกเพิ่งได้เฉลิมฉลองครบรอบ 75 ปี ของปฏิญญาสากลว่าด้วยสิทธิมนุษยชน ซึ่งหนึ่งในปฏิญญาที่วางรากฐานสำคัญของกฎหมายระหว่างประเทศ เป็นอีกทั้งยังเป็นการวางแนวทางการดำเนินชีวิตในโลกใบนี้อีกด้วย
ประวัติของวันที่ 17 พฤษภาคม หรือ IDAHoBiT
การขับเคลื่อนของวันยุติความเกลียดกลัวผู้มีความหลากหลายทางเพศ เริ่มต้นขึ้นในประเทศออสเตรเลียและสหราชอาณาจักรเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งวันนี้มีจุดเริ่มต้นมาในปี 2003 ที่องค์กร Fondation Émergence ที่จัดตั้งอยู่ ณ รัฐคิวเบก ได้ก่อตั้งวันวันยุติความเกลียดกลัวคนรักเพศเดียวกันแห่งชาติขึ้นมา ในวันที่ 1 มิถุนายน 2003
ต่อมาในปี 2004 มีการรณรงค์ที่ยาวนานเกิดขึ้น เพื่อลงนามในคำร้องเพื่อสนับสนุน “IDAHO initiative” ขึ้น โดย International Lesbian and Gay Association (ILGA), คณะกรรมการสิทธิมนุษยชนเกย์และเลสเบี้ยนนานาชาติ (IGLHRC) และแนวร่วมของ African Lesbians และบุคคลในชุมชนต่างๆ และได้รับการสนับสนุนอย่างท่วมท้น ด้วยเหตุนี้ จึงได้มีการจัดตั้ง วันยุติความเกลียดกลัวผู้มีความหลากหลายทางเพศสากล เป็นครั้งแรกในวันที่ 17 พฤษภาคม 2005
แล้วทำไมถึงต้องเป็นวันที่ 17 พฤษภาคม? เนื่องจากวันที่ 17 พฤษภาคมนั้น ถือเป็นวันที่คัดเลือกมาโดยเฉพาะ เพื่อเฉลิมฉลองถึงการตัดสินใจขององค์การอนามัยโลก (WHO) ประกาศยกเลิกรายละเอียดที่ว่า การรักเพศเดียวกัน เป็นโรคทางจิต
ในปี 2006 องค์กร Fondation Émergence ได้เปลี่ยนวันจัดงาน ซึ่งเป็นวันยุติการเกลียดกลัวคนรักเพศเดียวกันแห่งชาติ จากวันที่ 1 มิถุนายนของทุกปี ให้เป็นวันที่ 17 พฤษภาคมของทุกปี เพื่อให้สอดคล้องกับการเฉลิมฉลองทั่วโลก
ต่อมาในปี 2009 ได้มีการเพิ่ม T เข้าไปเป็น IDAHoT (The International Day Against Homophobia, Transphobia) และล่าสุดได้เพิ่มเอา Bisexual และ Intersex Discrimination เข้ามาด้วย เพื่อให้ครอบคลุมมากยิ่งขึ้น ล่าสุดในปี 2022 ก็ได้มีการเพิ่ม Aphobia และ Enbyphobia (ที่ ‘N’ ในตัวสุดท้าย จะมาจาก Non-Binary ซึ่งคำว่า Enby ก็คือคำย่อของ Non-Binary นั่นเอง)
แม้ว่าเราต่างรู้ว่า “มนุษย์ทุกคนเกิดมามีอิสระและเท่าเทียมกันในศักดิ์ศรีและสิทธิ” แต่ในทุกวันนี้ สำหรับชาว LGBTQIAN+ ทั่วโลก โดยเฉพาะในประเทศไทย ยังคงพบกับปัญหาและผลกระทบที่เป็นอันตราย และโดยทำร้ายอยู่ตลอดเวลา ทำให้ขาดความปลอดภัยในการใช้ชีวิต ธีม IDAHOBIT ในปีนี้ เรียกร้องถึงความสามัคคี มีเพียงแค่ความสามัคคีเท่านั้น ที่จะสร้างโลกที่ปราศจากความอยุติธรรม ที่ซึ่งไม่มีใครถูกทิ้งเอาไว้ข้างหลัง
แม้ว่าเราต่างรู้ว่า “มนุษย์ทุกคนเกิดมามีอิสระและเท่าเทียมกันในศักดิ์ศรีและสิทธิ” แต่ในทุกวันนี้ สำหรับชาว LGBTQIAN+ ทั่วโลก โดยเฉพาะในประเทศไทย ยังคงพบกับปัญหาและผลกระทบที่เป็นอันตราย และโดยทำร้ายอยู่ตลอดเวลา ทำให้ขาดความปลอดภัยในการใช้ชีวิต ธีมในปีนี้ เรียกร้องถึงความสามัคคี มีเพียงแค่ความสามัคคีเท่านั้น ที่จะสร้างโลกที่ปราศจากความอยุติธรรม ที่ซึ่งไม่มีใครถูกทิ้งเอาไว้ข้างหลัง
สามารถเข้าไปดูรายละเอียดเพิ่มได้เติมได้ที่ Website, Facebook, และที่แฮชแท็ก #IDAHoBiT บนทวิตเตอร์
สำหรับประเทศไทย สามารถติดตามได้ที่เพจ IDAHOT Thailand
sources:
- https://may17.org/
- https://www.queerevents.ca/queer-history/articles/history-of-idahot