เดือนกันยายนถือเป็นเดือนแห่งการตระหนักรู้ถึงการมีตัวตนของไบ หรือที่เรียกว่า Bi Visibility Month ซึ่งในทุกวันที่ 23 กันยายนนั้น ก็ถือเป็นวันสำคัญที่ชุมชนชาวไบเซ็กชวลจะเฉลิมฉลองด้วยกันนั่นเอง และในปีนี้ก็เป็นปีที่ 24 ที่มีการเฉลิมฉลอง Bi Visibility หลายคนอาจจะสงสัยว่า Bi Visibility Month คืออะไร? วันนี้เราจะพาทุกคนไปทำความรู้จักกัน
ชุมชน Bi+
อ้างอิงจาก Bisexual Resource Center (BRC) นั้น ก็ได้มีการระบุเอาไว้ว่า พวกเขาใช้คำว่า bisexual และ bi+ เพื่อเป็น umbrella terms สำหรับผู้ที่มีแรงดึงดูดทั้งทางเพศและทางใจมากกว่า 1 เพศ โดยภายใต้ร่ม bisexual ก็จะมีทั้ง bisexual, pansexual, omnisexual, fluid, queer, asexual และคำนิยามอื่นๆ ที่อยู่ภายใต้คำจำกัดความนี้ โดยทาง BRC ก็ได้เผยว่ามีความเข้าใจผิดที่พบได้บ่อยว่าคนที่นิยามตัวเองว่าเป็นไบเซ็กชวลนั้น จะสนใจในตัวบุคคลแค่เพียงเพศไบนารี่อย่างชายและหญิงเท่านั้น แต่ความจริงแล้ว ทาง BEC ก็ได้บอกว่าพวกเขาชอบคำจำกัดความที่กว้างกว่าและง่ายกว่าของ “การดึงดูดมากกว่าหนึ่งเพศ” นั่นเอง (คุณสามารถอ่านเพิ่มเติมเกี่ยวกับ bisexual ได้ที่นี่)
Bi Visibility Month คืออะไร? ทำไมถึงสำคัญ?
Bi Visibility Month คือเดือนแห่งการตระหนักรู้ถึงการมีตัวตนของไบ โดยการจัดงานนี้ มีขึ้นมาตั้งแต่ปี 1999 ซึ่ง Jen Yockney MBE หนึ่งในนักเคลื่อนไหวของชุมชนไบเซ็กชวลในสหราชอาณาจักร ก็ได้เปิดเว็บไซต์ BiVisibilityDay.com ขึ้นมา เพื่อสร้างการตระหนักรู้ เพิ่มการมองเห็นให้กับชุมชนไบ และรวมไปถึงการสร้างความเท่าเทียมของชุมชนไบให้เทียบเท่ากับชุมชนอื่นๆ
อาจจะเรียกได้ว่า Bi Visibility Month จัดขึ้นมาเพื่อเน้นย้ำถึงการเป็นไบเซ็กชวล การท้าทายต่อ Biphobia และ bisexual erasure (หรือการลบตัวตนไบ) ไปจนถึงการสนับสนุนการมองเห็นและความเท่าเทียมของไบเซ็กชวลนั่นเอง
Jen Yockney MBE ก็ได้บอกผ่านเว็บไซต์เอาไว้ว่า “เราเห็นกิจกรรมกว่า 30 ประเทศทั่วโลกทั้งในปี 2018 และ 2019 ไม่ว่าจะเป็นการมองเห็นตัวตนของไบเซ็กชวลเพิ่มมากขึ้นในวัฒนธรรมที่กว้างขึ้น และเติบโตไปเรื่อยๆ” ซึ่งเธอยังได้บอกอีกว่า การจัดงานเฉลิมฉลองวัน Bi Visibility Day มาตั้งแต่ปี 1999 และถือว่าเป็นการเปลี่ยนแปลงในช่วงเวลาที่ยิ่งใหญ่ เพื่อเพิ่มการมองเห็นให้กับชาวไบเซ็กชวลมากยิ่งกว่าที่เคยเป็น
ในเดือนกันยายน เราถึงควรที่จะต้องตระหนักถึงอัตลักษณ์ ความสัมพันธ์ และชุมชนไบเซ็กชวลให้เป็นอย่างมาก ทั้งในการต่อสู้ดิ้นรนในสิ่งที่ไบเซ็กชวลจะต้องเผชิญ อีกทั้งการลบอัตลักษณ์ไบเซ็กชวลนั้น ก็ยังเป็นการทำให้อัตลักษณ์ของพวกเขาเลือนหายไปอีกด้วย และถือเป็นการทำร้ายชาวไบเซ็กชวลทั้งจากในและนอกชุมชน LGBTQIAN+ แม้ว่าการกระทำเหล่านั้นอาจจะเป็นการกระทำที่มีเจตนาดีก็ตาม
สิ่งที่ Bi+ หลายๆ คนต้องเผชิญ และอีกหลากหลายสิ่งที่ไม่เคยมีใครพูดถึง
มีหลายคนที่คิดว่าไบเซ็กชวลจะได้รับผลกระทบน้อยกว่าเกย์หรือคนตรงเพศ เนื่องจากพวกเขาก็มีส่วนหนึ่งที่เข้าตามขนบสังคม นั่นก็คือการรักต่างเพศ แต่รู้หรือไม่ว่าพวกเขาประสบปัญหาในด้านนี้ไม่ยิ่งหย่อนไปกว่าคนที่รักเพศเดียวกันเลย Jen Yockney MBE เปิดเผยผ่านเว็บไซต์ BiVisibilityDay.com เอาไว้ว่า “ในอดีต ไบมักถูกมองว่าเป็น ‘gay lite’ ผ่านสมมติฐานที่ว่า ไบได้รับผลกระทบที่น้อยกว่าเกย์ทั้งในด้านกฎหมายและด้านการต่อต้านจากสังคม homophobia แต่ก็ได้มีการวิจัยที่แสดงให้เห็นว่า ชาวไบประสบกับปัญหาด้านสุขภาพจิตและร่างกายมากกว่าเกย์หรือคนตรงเพศ เรามักจะพบกับความรุนแรงทั้งจากในครอบครัวหรือคู่ครองของเรามากยิ่งขึ้น…” รวมไปถึง Bisexual Erasure ที่เกิดขึ้นในสังคมอีกด้วย
Bisexual Erasure คืออะไร?
Bisexual Erasure หรือ การลบล้างอัตลักษณ์ไบเซ็กชวล คือการทำให้ประสบการณ์การมีตัวตนของพวกเขาหายไป ซึ่งเกิดขึ้นได้อย่างชัดเจนทั้งในบทสนทนาประจำวัน หรือในชุมชนที่มีการลบล้างไบเซ็กชวล หรือที่เรียกว่าเป็นไบโฟเบียนั่นเอง ซึ่ง Bisexual Erasure อาจเกิดขึ้นมาจากแนวคิด monosexism ที่มองว่าคนๆ หนึ่งสามารถดึงดูดได้แค่เพศเดียวเท่านั้น
Biphobia หรือ monosexism เป็นความเชื่อที่ว่าการรักเพศเดียวคือสิ่งที่เหนือกว่า ไม่ว่าจะเป็นทั้งในด้านแรงดึงดูดทางเพศหรือแรงดึงดูดทางใจก็ตาม ซึ่งมันกระทบต่อสุขภาพจิต สุขภาพกาย และสุขภาพทางเพศของชาวไบเซ็กชวล
อย่างที่ได้กล่าวไปข้างต้นนั้น การลบอัตลักษณ์ไบเซ็กชวล อาจเกิดขึ้นทั้งจากนอกและในชุมชน LGBTQIAN+ อย่างเช่น เมื่อบุคคลหนึ่งชอบบุคคลต่างเพศกับตน ก็อาจจะทำให้เกิดการตีความว่าเขาเป็นสเตรท หรือเมื่อเขารักกับคนที่เป็นเพศเดียวกัน ก็เกิดการตีความว่าเขาเป็นเกย์ แม้ว่าอัตลักษณ์ของเขาคือไบเซ็กชวล การไปตีตราแบบนั้น ถือเป็นการทำร้ายและทำให้อัตลักษณ์ของเขาเลื่อนหายไป
วิจัยจาก Stonewall เปิดเผยว่าไบเซ็กชวลเลือกที่จะไม่เปิดตัวและไม่สามารถเป็นตัวของตัวเองได้
สิ่งที่ไบเซ็กชวลต้องเผชิญ อาจจะไม่ใช่สิ่งที่คนที่รักเพศเดียวกันจะเข้าใจได้ แม้ว่ามีสื่อหลากหลายประเภทจะช่วยสร้างความเข้าใจให้กับคนทั่วไปได้มากขึ้น แต่ตัวละครที่เป็นไบเซ็กชวลก็ยังมีจำนวนที่น้อยมากกว่าอยู่ดี และเมื่อเป็นตัวบุคคลจริงๆ พวกเขาก็มักจะอยู่ภายใต้ทัศนคติเชิงลบ ได้มากพอๆ กับทัศนคติเชิงบวก
ความท้าทายที่พวกเขาต้องเผชิญนั้น ทาง Stonewall ได้เปิดเผยข้อมูลวิจัย LGBT in Britain ในหัวข้อ Home and Communities ที่มี LGBTQIAN+ ร่วมตอบคำถามกว่า 5,000 คน ทั่วทั้งประเทศอังกฤษ สก็อตแลนด์ และเวลส์ เอาไว้ว่า
- 1 ใน 10 ของ bi women (8%) และ 3 ใน 10 ของ bi men (30%) ไม่เปิดเผย sexual orientation ของพวกเขาให้กับเพื่อนๆ ได้รู้ เมื่อเทียบกับเกย์และเลสเบี้ยน
- 3 ใน 10 ของ bi people (32%) ไม่สามารถเปิดเผย sexual orientation ให้กับคนภายในครอบครัวรู้ได้ เมื่อเทียบกับเกย์และเลสเบี้ยน
- 50% ของ bi men และ 43% ของ bi women ไม่เคยเข้าร่วมกิจกรรมใดๆ ของ LGBTQIAN+ ที่จัดขึ้น
- มากกว่า 1 ใน 4 ของ bi women (27%) และเกือบ 1 ใน 5 ของ bi men (18%) เคยได้รับประสบการณ์ที่ไม่ดีหรือการเลือกปฏิบัติจากผู้อื่นในชุมชน LGBTQIAN+ เนื่องจากรสนิยมทางเพศของพวกเขา
- 64% ของ bi men และ 34% ของ bi women ไม่เปิดเผย sexual orientation ของตัวเองให้กับคนในชุมชนความเชื่อทางศาสนาได้รับรู้
- 13% ของ bi women และ 12% ของ bi men เคยประสบกับความรุนแรงในความสัมพันธ์จากคู่ครองในช่วงปีที่ผ่านมา
การเปิดรับ ทำความเข้าใจ และตระหนักรู้ถึงตัวตนของบุคคลต่างๆ ที่อยู่ในชุมชน LGBTQIAN+ ถือเป็นสิ่งสำคัญ เพราะแต่ละคนต่างเผชิญหน้ากับประสบการณ์ที่แตกต่างกันออกไป ไม่ว่าจะในเรื่องของครอบครัว เพื่อน หรือแม้กระทั่งชุมชนต่างๆ ก็ตาม และการตระหนักรู้ต่อไบเซ็กชวล ก็ไม่จำเป็นที่จะต้องทำเฉพาะในเดือนกันยายนเพียงเท่านั้น แต่ควรที่จะเกิดขึ้นในทุกๆ วัน เพื่อให้ทุกคนได้ตระหนัก รับรู้ และโอบรับอย่างเข้าใจ
Sources:
- https://biresource.org/bi-info/
- https://bivisibilityday.com/
- https://ccgsd-ccdgs.org/september-is-bisexual-visibility-month/
- https://inclusivecinema.org/home/bisexual-visibility-month/
- https://staff.brunel.ac.uk/campus-news/pride-month-celebrating-bisexual-visibility
- https://www.stonewall.org.uk/about-us/news/why-do-we-need-bi-visibility-day
- https://www.stonewall.org.uk/sites/default/files/lgbt_in_britain_home_and_communities.pdf